Wapenveld

Abstract

De dichter Lieke Marsman kreeg een jaar of vijf geleden een diagnose: een zeldzame vorm van kraakbeenkanker. Ze had in haar leven tot die tijd geen interesse in Science Fiction of UFO’s en religie was een achterhaalde verzameling vervelende teksten, maar ze herziet in dit boek beide standpunten, of, preciezer, maakt ruimte in zichzelf voor een twijfel aan die opinies, als haar lichaam een afslag neemt richting onvoorzien verval en pijn.

Dat een boek over dat nadenken moeilijk zou worden, was geen nieuws. Ze schrijft: ‘Ik heb lang getwijfeld over de vraag of het zinvol zou zijn zulke particuliere ervaringen in een boek als dit te delen. [..] Ik wilde laten zien hoe het kan gebeuren, wanneer logica onlogisch blijkt, wanneer veronderstelde rationaliteit van bordkarton is en er aan de achterkant van dat kartonnetje irrationele krachten als geld- en tijdgebrek het echte klappen van de zweep bepalen, wanneer mensen bovendien getraumatiseerd zijn – dat mensen gaan zwerven.‘

Men is uiteindelijk enkel het eigen lichaam, een lichaam dat door een biologisch toeval iets ongekends als een bewustzijn herbergt: een modern mechanisch standpunt, dat als voordeel heeft dat het een zekere achterdochtige intellectuele zuinigheid toestaat – men hoeft niet te twijfelen of te hopen - als ook een onverschrokken en zakelijke kijk op het eigen einde.

In dit boek zoekt Lieke Marsman naar ruimte om verder in te denken, als haar lichaam er pijnlijk mee op dreigt te houden. Op weg geholpen, bijvoorbeeld, door een dichter: ‘[ik krijg] het boek Mijn heldere afgrond van de Amerikaanse dichter Christian Wiman toegestuurd door Vonne van der Meer [..] Ik heb tijdens mijn studie filosofie wel het een en ander aan kerkvaders gelezen, maar [..] wat ze schreven vergat ik na een tentamen meteen en daar was ik trots op: dat christelijke gedoe hoefde ik niet. Maar als [Wiman] na zijn kankerdiagnose op de rand van dood en leven balanceert schrijft hij: “Mijn oude ideeën waren simpelweg niet toereikend”’ En dan weet ik: dat is het. Het is dat woordje, ontoereikend.