Wapenveld

‘Mijn kinderen zeggen dat de kerk middeleeuws is.’ Deze verzuchting hoorde ik pas van een vijftiger in mijn omgeving die zich zijn leven lang – met hervormde trouw – had ingezet voor de kerk. Maar bij zijn kinderen was het geloof gestokt. Deze ervaring ligt ten grondslag aan de nieuwe jaarserie van Wapenveld ‘Geheimen openleggen’. Redactielid Wim Dekker trapt af met een beschouwing over de verhouding tussen persoonlijk geloof en cultuurchristendom. Juist in deze tijd lijkt niets beter in de opvoeding dan het benadrukken van authentiek en persoonlijk geloven. Zelfs als het hier tijdens de opvoeding niet van komt, gaan verloren zonen en dochters van de kerk gewoon door met het zoeken naar waarheid en schoonheid. Dat is in ieder geval een gemeenschappelijk kenmerk van recente boeken als Stikvallei (Frank Westerman), De woongroep (Franca Treur) en God van de gewone mensen (Emiel Hakkenes). Exit is de viering van het ongeloof, helemaal terug is de zoektocht naar zingeving, naar mythes die ons bestaan overstijgen. Deze schrijvers vormen de voorhoede van een nieuwe tijd waarin het rationele verlichtingsvertoog voorgoed heeft afgedaan. Tijdens onze redactievergaderingen vormen de gevolgen van deze culturele situatie vaak onderwerp van levendige discussie. Dekker wijst er in zijn artikel op dat de zoektocht naar authenticiteit niet helemaal overlapt met het openleggen van geheimen door opvoeders. Hij breekt een lans voor cultuurchristendom als kritisch tegenover voor het persoonlijk geloof dat altijd nauw verwant is met calculerend geloof.

De jaarserie wordt in deze jaargang vergezeld door Bijbelschetsen van de hand van Bert de Leede en door gouden momenten. Die laatste term is gemunt door prof. W. ter Horst en verwijst naar een situatie waarin een opvoeder een kind inwijdt in de geheimen van geloof, hoop en liefde. In dit eerste nummer vertelt schrijfster Janne IJmker over haar moeder die voorleest uit de kinderbijbel. Uit haar verhaal blijkt dat gouden momenten kwetsbaar zijn; ze zijn niet altijd bestand tegen de ruigheid van het leven later, maar ze gaan met ons mee, op wat voor manier dan ook.

Dit nummer bevat nog een nieuwe rubriek, van de hand van redacteur Enny de Bruijn: In de spiegel van de media. Zij zal in de komende nummers telkens een pas verschenen boek belichten vanuit de reacties erop in de media. In dit nummer gebeurt dat met de nieuwe roman van Franca Treur De woongroep, bejubeld in de christelijke pers, verguisd door niet-christelijke recensenten. Wat zit daar achter?

Hulpbisschop Everard de Jong bespreekt het boek van Arjan Plaisier Overvloed en overgave. Met veel enthousiasme gaat hij het gesprek aan met de scriba van de Protestantse Kerk. Het blijkt voor hem niet moeilijk om verschillende parallellen te zien tussen de bisschop van Rome en Plaisier. In dit nummer wijdt Wapenveld voor het eerst een artikel aan C.S. Lewis. Historicus Tom Hage brengt Lewis ter sprake als literatuurhistoricus in een voornaam getoonzet betoog, waarin de verwantschap tussen stijl en onderwerp niet te missen valt. Het artikel van Maarten van den Bos is een welkome uitloper van de vorige jaarserie en stelt een aantal onterechte vanzelfsprekendheden over de verhouding tussen kerk en overheid aan de orde.  

Last but not least wil ik het lezersonderzoek van Wapenveld van harte aanbevelen. Hendrik-Jan van Nieuw Amerongen en Christiaan Veldman hebben een vragenlijst opgesteld – te vinden op onze website wapenveldonline.nl – die in minder dan 10 minuten te beantwoorden is. Als redactie zien we ernaar uit om hernieuwd kennis te maken met onze lezers!