Ruimte voor recht

Heil in Just Mercy (2019) en The Mauritanian (2021)

Abstract

Filmmaker Quentin Tarantino zou ooit gezegd hebben dat films zijn religie vormen. Ergens kan ik mij dat voorstellen. In een seculiere wereld als de onze zijn films misschien wel de meest dominante vorm van liturgie, waarin verbeelding, herinnering, klacht, rouwverwerking en viering een plek hebben. Hoewel ik films niet zozeer als religieus substituut zie, valt mij wel op hoezeer religie, in het bijzonder het christelijk geloof, een blijvende bron is voor de filmindustrie. Sprekende voorbeelden hiervan zijn Just Mercy en The Mauritanian, waarin de wereldlijke rechtspraak een subtiele tegenspeler heeft in Gods rechtvaardigheid.

Sowieso is het opvallend dat zelfs in een seculiere context als de onze, het begrippenkader vaak nog behoorlijk ‘religieus’ geladen is? Woorden als redding, verlossing, verzoening, messias, zonden, en zelfs doodzonde, keren in de wereld van politiek, sport, gezondheidszorg en media volop terug om gebeurtenissen en verhalen te duiden. Datzelfde zie je in veel hedendaagse films. Voortdurend worden religieuze verwijzingen gemaakt. Soms als goedkope vorm van spot of karikaturale stroman. Maar ook regelmatig, zoals in Just Mercy en The Mauritanian, als grondnarratief om de dynamieken van onze tijd tegen af te zetten en van betekenis te voorzien.

Dit artikel komt een jaar na publicatie beschikbaar. Neem een abonnement als je het hele artikel nu al wil lezen.