Wapenveld

Abstract

Het is alsof je in een oude kist onverwacht brieven vindt van een lang overleden grootouder. In het voorjaar werden niet eerder gepubliceerde brieven van en aan de Nederlandse theoloog dr. O. Noordmans (1871-1956) uitgegeven. Groot nieuws? 

Noordmans is een theoloog die indruk maakt met korte teksten. Hij heeft weliswaar ook enkele (kleine) monografieën geschreven (Augustinus, Herschepping, Liturgie, alle drie gelegenheidsteksten), maar vooral is hij productief geweest in het schrijven van opstellen en meditaties. Juist met die meditaties weet hij velen te boeien en te inspireren. Zijn laatste boek, Gestalte en Geest (1956), staat vol bijbelmeditaties die samen een soort Dogmatiek in beelden vormen (zo omschrijft Noordmans het zelf in zijn Woord vooraf). De hoofdstukjes van steeds twee à drie bladzijden werpen ieder afzonderlijk een onverwacht licht op allerlei Bijbelteksten; en in gezamenlijkheid roepen ze een denken over de Geest op dat volstrekt origineel is en dat nog altijd nieuwe inzichten oproept.

Noordmans droeg deze Dogmatiek in beelden op aan zijn echtgenote. Over deze mevrouw J.H. (Jo) Noordmans-Oosterhuis (overleden in 1980) was mij nog niet veel bekend; maar in de nieuw gepubliceerde brieven komt zij stralend aan het woord, als een markante vrouw met een groot gevoel voor humor en een sterke eigen mening. Alleen al die humor, en die van haar man, en de ontroerende openheid waarmee zij aan allerlei mensen schrijven, maken het de moeite waard om deze brieven naast de al langer bekende teksten van Noordmans te leggen. Ik geef graag drie voorbeelden.