Archief

Herman Oevermans — jaargang 55, nummer 2, april 2005

https://wapenveldonline.nl/artikel/531/redactioneel/

Gerda van de Haar — jaargang 55, nummer 2, april 2005

Er is ironie, instabiele ironie en oneindige ironie. Dat zei de Amerikaanse literatuurcriticus Wayne C. Booth in zijn Retorica van de ironie uit 1974 . Zijn boek is een loflied op de klassieke, 'stabiele' ironie. Over instabiele vormen van ironie is hij kritischer en oneindige ironie maakt hij zelfs belachelijk. Dit was een uitzonderlijk standpunt in de literatuurkritiek. De gerenommeerde literatuurwetenschapper Booth heeft dan ook een boel commentaar gekregen en vaak wordt hij op dit punt ironisch geciteerd. Maar zijn onderscheid is verhelderend.

https://wapenveldonline.nl/artikel/532/zonder-ironie-geen-ernst/

Lees verder

Het overblijfsel verwerkt hij tot een god

Arjan Plaisier — jaargang 55, nummer 2, april 2005

De tekst hierboven komt uit een godsdienstkritisch hoofdstuk van (deutero)Jesaja. De profeet gaat daar in op de religie van het heidendom. Hij pakt dit thema gedurfd aan. Heidenen zijn domme mensen, zo meent de profeet. Zij scheppen zich een god uit hout. Dat het gewoon hout is blijkt wel uit het feit dat het ook gebruikt wordt voor economische doeleinden. De helft verbrandt men om op het vuur een brood te bakken. Het overblijfsel verwerkt men tot een god. De helft voor de maag, de andere helft voor de religie.

https://wapenveldonline.nl/artikel/533/het-overblijfsel-verwerkt-hij-tot-een-god/

Lees verder

Christelijke ironie (2)

Arjan Plaisier — jaargang 55, nummer 2, april 2005

Van de zes ironische geesten die ik in het kader van deze jaarserie heb gekozen als coryfeeën van christelijke ironie, is Cervantes en diens Don Quichot de meest discutabele. Hij staat wat aan de grens. Of valt hij er over? Is het een voorbeeld van christelijke ironie? Op een of andere manier heeft het wel een sterke aantrekkingskracht uitgeoefend op een aantal spraakmakende theologen van de twintigste eeuw. Zij hebben sporen van het christelijke ABC ontwaard in Cervantes' portret van de 'ridder van de droevige figuur'.

https://wapenveldonline.nl/artikel/534/christelijke-ironie-2/

Lees verder

Van norm naar bron

Bart Wallet en Herman Paul — jaargang 55, nummer 2, april 2005

Hoe gaan Nederlandse protestanten met hun verleden om? Welke betekenissen kennen zij toe aan personen en gebeurtenissen die - in elk geval in vroeger dagen - nauw in verband werden gebracht met de identiteit van het Nederlandse protestantisme? Wat voor beelden hebben hedendaagse protestantse christenen van, bijvoorbeeld, de Reformatie, Luther en Calvijn? Er zijn tenminste twee redenen om deze vragen te stellen. De eerste luidt, dat historische beeldvorming doorgaans een goed inzicht biedt in hoe mensen zichzelf en hun toekomst interpreteren.

https://wapenveldonline.nl/artikel/535/van-norm-naar-bron/

Lees verder

Een hachelijke zaak?

Remko Muis — jaargang 55, nummer 2, april 2005

In debatten over geloof en wetenschap is de hamvraag altijd weer: in hoeverre kan de wetenschap pretenderen de waarheid op het spoor te zijn omtrent de structuur van onze wereld, of een bepaald aspect daarvan? In de wetenschapsfilosofie zijn er globaal twee antwoorden op die vraag: ja en nee. De ja-zeggers onder de wetenschapsfilosofen noemen zich realisten, en geloven dat er een wereld is die onafhankelijk van ons en onze kennis bestaat en een bepaalde structuur heeft. Die wereld kunnen we kennen, en naarmate onze theorieën beter overeenkomen met de waarnemingen benaderen ze ook de waarheid over het onwaarneembare deel van de werkelijkheid steeds beter.

https://wapenveldonline.nl/artikel/536/een-hachelijke-zaak/

Lees verder

Roffels op de geschiedenistrom in Nederland

Ton van der Schans — jaargang 55, nummer 2, april 2005

https://wapenveldonline.nl/artikel/537/roffels-op-de-geschiedenistrom-in-nederland/

Lees verder

Provocaties

H.G.J. Ligtenberg — jaargang 55, nummer 2, april 2005

https://wapenveldonline.nl/artikel/538/provocaties/

Lees verder

De capsulaire beschaving

Hans Teerds — jaargang 55, nummer 2, april 2005