Jaarseries

Thuis in ballingschap — jaargang 67, 2017

Vervreemding lijkt op te treden als de schaduwkant van bevrijdende individualisering. In de afgelopen eeuwen zijn onze mogelijkheden oneindig vergroot: politieke rechten, voortschrijdende wetenschap en techniek, persoonlijke keuzevrijheid. Zingevende verhalen scheppen vanaf de oudste beschavingen het vermogen het (nood)lot te dragen. Die verhalen zijn we kwijt. De Grote Verhalen van de religies verliezen aan populariteit, grote politieke verhalen overleven evenmin. In deze jaarserie gaan we op zoek naar een nieuwe plot die kan verbinden, naar bronnen die onze samenleving weer kunnen inspireren.

Vormende verhalen in tijden van vervreemding

Willem Kater — jaargang 67, nummer 1, februari 2017

De verweesde samenleving van Pim Fortuyn roept bij mij nog altijd gevoelens van sympathie op. Het is ook jeugdsentiment. Het zal in vwo-5 geweest zijn dat er bij Nederlands een betoog geschreven moest worden. Ter inspiratie – ik weet niet meer hoe ik eraan kwam – had ik het boekje van de vermoorde opiniemaker gelezen. Nederland, zo schetst het pamflet, was onderweg in de moderniteit wat kwijtgeraakt: gemeenschapszin en broodnodige beschaving. Het is op de keper beschouwd op z’n minst opmerkelijk dat ik werd geraakt door het betoog van Fortuyn. Ik groeide op in een warm nest, in een christelijke gemeenschap, in het rustige Zeist, en had alle kansen van de wereld. Wat is in die omstandigheden een verweesde samenleving, anders dan  sentimenteel gewriemel?

https://wapenveldonline.nl/artikel/1346/vormende-verhalen-in-tijden-van-vervreemding/

Lees verder

'Deze omslag is fundamenteler dan die van de sixties'

Herman Oevermans — jaargang 67, nummer 2, april 2017

Het moment herinner ik me nog goed. Ik keek in 2015 naar een aflevering van de VARA-serie over de geschiedenis van de arbeidersbeweging, De Strijd.  Deze aflevering ging over de VARA zelf, ooit gestart als vereniging van radioamateurs die in verenigingsverband arbeiders hielp om radio’s in elkaar te zetten – zomaar zelf er eentje kopen was veel te duur. Via de radio doen aan ‘volksverheffing’, dat was lang een levend ideaal.  De heer Pijlman kwam in beeld, wel  de ‘Chroesjtsjov van Drenthe’ genoemd. Op een ledenvergadering van de VARA in de jaren ’70 werd hij gehuldigd, hij had dat jaar 135 nieuwe leden geworven. De man was actief in de PvdA, de vakbond en de VARA. Hij kende de wereld waar hij uitkwam, en heeft zijn hele leven gestreden voor de vooruitgang.

https://wapenveldonline.nl/artikel/1351/deze-omslag-is-fundamenteler-dan-die-van-de-sixties/

Lees verder

Wetgeving in tijden van vervreemding

Mirjam Bikker — jaargang 67, nummer 3, juni 2017

‘De Staten-Generaal vertegenwoordigen het gehele Nederlandse volk,’ zo luidt artikel 50 van onze Grondwet. Artikel 67 lid 3 van de Grondwet voegt daaraan toe: ‘De leden stemmen zonder last’. Tezamen vormen deze bepalingen de kern van de Nederlandse relatie tussen kiezers en gekozen Kamerleden. Nederland is een eenheidsstaat en een representatieve democratie.

https://wapenveldonline.nl/artikel/1411/wetgeving-in-tijden-van-vervreemding/

Lees verder

Blijven nadenken over wat techniek met ons doet

Aart Nederveen — jaargang 67, nummer 6, december 2017

Wie de opiniepagina’s van de kranten een beetje bijhoudt, kan bijna elke week lezen over de gevaren van de digitalisering van onze wereld. Zelfs de bedenkers van internet trekken aan de bel. Wat begon als de zoveelste technische vooruitgang, lijkt te eindigen in iets wat niemand wil. Maar tegelijkertijd is er niemand meer bij machte de voortdenderende trein te stoppen.

https://wapenveldonline.nl/artikel/1403/blijven-nadenken-over-wat-techniek-met-ons-doet/

Lees verder